Onderwijs in beweging: OWD2017
Halverwege de pre-conferentie van de Onderwijsdagen zei Kirsten Veelo: “Het is een trend van nu: het centraal zetten van de student. De docent krijgt de rol van curator of coach; technologie kan het leerproces ondersteunen. Onder andere door via de leeromgeving studiedata te genereren. Learning analytics kan zo’n docent helpen bij het visualiseren van die data. Ook krijgt de docent informatie over de kwaliteit van de leermaterialen. Ga je een stap verder dan kom je uit op adaptief leren.” Daarmee zette Veelo de toon voor het debat tijdens de Onderwijsdagen: student centraal, andere rol van docent, de technologie, open beschikbaar lesmateriaal en learning analytics.
Pre-conferentie: Open leermaterialen: de kracht van delen.
Als het gaat om delen komen meteen angsten om de hoek kijken. Gelukkig ook goede voorbeelden. In het gesprek dat lector Robert Schuwer (Fontys) leidde over open leermaterialen in vakcommunities kwam vooral de beperkingen van het delen naar voren: Hoe gaan we om met het gezamenlijk delen en hergebruiken van lesmaterialen? Staan docenten daar open voor? Zijn ze bang voor het gebruik of misbruik van het eigen lesmateriaal; of voor de tijd die het kost om online goed materiaal te zoeken; of voor de kwaliteit van wat er aangeboden wordt?
Bij andere talks is ook gesproken over de eisen waar het lesmateriaal aan moet voldoen, wil je zo’n ‘database’ van lesmateriaal bouwen. Het materiaal zelf moet goed en eenvoudig doorzoekbaar zijn, dus is metadatering nodig, vernieuwing van de materialen is relevant, de eenheden waarin je het moet kunnen downloaden. Ook veel gehoord: de community die hieraan werkt. Aan welke eisen moet die community voldoen? Zijn het vakgenoten die op verschillende deelthema’s met elkaar in gesprek gaan en ervaringen uitwisselen? Communities zouden een keurmerk kunnen geven aan lesmateriaal. En ervoor zorgen dat kwaliteit, auteursrechten en copyright goed geregeld zijn. Hoe dan ook, doel van het delen is er om de kwaliteit van het gesprek te verrijken. Veel materiaal is opgesloten in het ladenblokje van de docent, dan wordt delen best lastig. Aandachtspunten genoeg dus!
En nu bewegen!
Erwin Bleumink, directeur van Surfnet, pepte de bezoekers nog even op: we hebben een hoop ambities, en om dat waar te maken moeten we in beweging komen. We experimenteren er op los, maar impact heeft het nog niet. Erwin riep op om te delen hoe wij zelf onderwijs in beweging zetten. En om die woorden kracht bij te zetten, mochten we dan de spinner uit het doosje halen…
Timothy McKay, hoogleraar fysicus van de University of Michigan, is een data-man. Hoe meer data, hoe beter. Data ten behoeve van het onderwijs – learning analytics – trekken aan en stoten ook af. McKay somt op wat je er allemaal mee kunt doen, met die data, van logische dingen tot zaken waarbij je je kunt afvragen of dat nou wel zo nuttig is. Want hoe ver moet je met die data gaan? Mckay Hij noemt een reeks aan aspecten waar je rekening mee moet houden, van ethiek tot analysemethoden.
McKay waarschuwt – maar dat is niet nieuw – dat “we should rethink institutional privacy”. Zijn verhaal maakt me duidelijk dat we learning analytics weliswaar interessant vinden, maar dat we veel scherper moeten formuleren waar we (welke) data voor willen gebruiken. Als het ons gaat om het leerproces, welke data horen daar dan bij? En dan hebben we het niet alleen over de leeruitkomsten…
Tot slot legt McKay zijn idee uit van een ‘learning higher ed system’: een combinatie tussen drie systemen: data & technology; people and social systems en translational research on education at scale. Dat ging de zaal een stapje te ver – de aandacht bij de keynote verminderde toen enorm.
De keynote van startup incubator Rockstart Oscar Kneppers gaf energie aan het einde van de eerste dag: zoals dat ook hoort bij een startup omgeving. Zijn boodschap is heel simpel – maar oh zo moeilijk voor veel mensen. Ook hij kwam met een lijstje van 5 ‘to do’s”. Twee zijn er blijven hangen: 1: Stop talking, start building. Wacht niet tot het ontwerp klaar is. Maar ga bouwen, testen en leren. En 2: Ga door totdat het lukt, en dan doorpakken.
Die twee hou ik even vast als credo voor het in beweging brengen van onderwijsinnovatie.