Blended learning voor het educatieve domein: didactisch concept

Ruim drie jaar is de Faculteit Educatie (FE) van de HU bezig met blended learning. In het didactisch concept beschrijven we – op generiek niveau – op welke manier we de leeromgevingen van de verschillende opleidingen in het educatieve domein kunnen inrichten.

‘Blended learning’ is een populaire term die wereldwijd op veel manieren wordt geïnterpreteerd. We hebben er voor gekozen om blended learning te beschouwen als een benadering voor het ontwerpen van een leeromgeving. Daarvoor gebruiken we het spinnenwebmodel van Van den Akker, dat de aspecten van een leeromgeving benoemt.

In het meer traditionele onderwijs zijn de aspecten aan de buitenkant van het spinnenweb niet gelijkwaardig. Locatie, tijd en groeperingsvormen liggen dan eigenlijk al van tevoren vast. In de ontwerpbenadering van blended learning daarentegen, worden alle aspecten op dezelfde manier meegenomen. Dat past bij de manier van denken die op dit moment binnen de FE opkomt: activiteiten die studenten individueel uitvoeren kunnen buiten het klaslokaal plaatsvinden, interactie tussen studenten kan op meerdere manieren worden georganiseerd, leren op de werkplek kan meer worden geïntegreerd enzovoorts. Technologie is hierin een krachtige ondersteuner. Centraal in het spinnenweb staat de visie. Deze geeft aan hoe we binnen de ontwerpbenadering blended learning keuzes maken.

De visie voor het didactisch concept is ontwikkeld vanuit het besef dat we professionals opleiden in het educatieve domein, waar personalisering (niet te verwarren met flexibilisering!) een steeds belangrijkere rol speelt. We benoemen vier kwaliteiten die beroepsbeoefenaren volgens dit didactische concept zouden moeten hebben:

1. ze zijn reflective practitioners,
2. ze hebben diepe domeinkennis,
3. ze zijn gevormd (Bildung),
4. ze zijn hun leven lang aan het leren.

Deze kwaliteiten komen voort uit de facultaire kaders. Dezelfde kaders, verrijkt met inzichten uit onderzoek, leiden tot een didactiek die zich als volgt laat karakteriseren:

• de student staat centraal bij het ontwerpen van onderwijs,
• interactie is de kern van het leren,
• een bestendige verbinding met de beroepspraktijk en met leergemeenschappen is een belangrijke eigenschap van een leeromgeving.

In het didactisch concept lopen we systematisch, geleid door bovenstaande visie, de aspecten van het spinnenweb af. Daarbij sluiten we aan bij inzichten voortkomend uit onderzoek (over e-learning, gepersonaliseerd leren, etc.) en uit ervaringen in de faculteit. Bij het doorlopen komen we hogeschoolbrede thema’s tegen rond blended learning: de elektronische leeromgeving HUbl, de leerteams en de vraag waar en wanneer studenten leren – zonder dit overigens als uitgangspunten op te leggen.

De implementatie en realisatie van blended learning in de FE is al in volle gang. In het didactisch concept doen we enkele suggesties voor een verandertraject. We geven dit structuur door achtereenvolgens aandacht te besteden aan professionalisering, kwaliteitsborging en kennisontwikkelingen. Ten aanzien van kennisontwikkeling is een belangrijke rol weggelegd voor de Learning community BlendedLab, die dit jaar is ingericht. Ook beschrijven we hoe deze community kan aansluiten bij het Kenniscentrum Educatie en de lectoraten die daarbij horen en daarnaast bij het voorgenomen lectoraat Extended knowledge networks waarvan het CvB de opdrachtformulering recent heeft vastgesteld.

Het volledige didactisch concept vind je achter deze link:  https://drive.google.com/open?id=0B_AYW-l1PhK-bDNWZnpLUi1tNEk&authuser=0